Từ ngày 5/7, thiết bị, phần mềm ngụy trang dùng để ghi âm, ghi hình chỉ được bán cho các cơ quan chuyên trách phục vụ bảo vệ an ninh và điều tra hình sự.
Hơn một tháng lấy ý kiến đóng góp, Nghị định số 66/2017/NĐ-CP quy định điều kiện kinh doanh thiết bị, phần mềm ngụy trang dùng để ghi âm, ghi hình, định vị vừa được ban hành, sẽ có hiệu lực từ ngày 5/7.
Tại bản dự thảo, Nghị định này từng dấy lên lo ngại khi quy định "chỉ cơ quan chuyên trách bảo vệ an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội mới được sử dụng thiết bị, phần mềm ngụy trang dùng để ghi âm, ghi hình, định vị...". Nhiều người cho rằng điều này sẽ cản trở hoạt động điều tra của nhà báo, người đấu tranh chống tiêu cực khi trong một số trường hợp không thể ghi âm công khai để thu thập chứng cứ...
Bộ Tư pháp khi thẩm định đã không đồng tình với nội dung này, nhiều luật sư cũng cho rằng quy định như dự thảo là "vi hiến". Khi Nghị định ban hành, quy định nói trên không còn được đề cập.
Tuy nhiên, tại khoản 5 điều 11, Nghị định quy định chỉ được bán thiết bị, phần mềm ngụy trang dùng để ghi âm, ghi hình "cho đối tượng được pháp luật cho phép sử dụng biện pháp ghi âm, ghi hình bí mật gồm: cơ quan chuyên trách bảo vệ an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội; cơ quan có trách nhiệm thi hành biện pháp ghi âm, ghi hình bí mật theo điều kiện, thẩm quyền, thủ tục về biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt do bộ luật tố tụng hình sự quy định". Nghị định cấm việc "tồn trữ, cho thuê"... thiết bị.
Cơ quan, tổ chức, cá nhân Việt Nam và nước ngoài liên quan đến hoạt động đầu tư kinh doanh và thành lập, cấp phép, đăng ký, quản lý hoạt động kinh doanh thiết bị, phần mềm ngụy trang dùng để ghi âm, ghi hình, định vị đều bị điều chỉnh bởi Nghị định này.
Những đơn vị được phép kinh doanh mặt hàng đặc biệt này bao gồm: cơ sở kinh doanh thuộc Bộ Công an được cơ quan có thẩm quyền của Bộ Công an cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện về an ninh trật tự; cơ sở kinh doanh thuộc Bộ Quốc phòng được cơ quan có thẩm quyền của Bộ Quốc phòng cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện về an ninh, trật tự; cơ sở kinh doanh không thuộc Bộ Công an, Bộ Quốc phòng được cơ quan có thẩm quyền của Bộ Công an cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện về an ninh trật tự.
Cơ sở kinh doanh phải ghi nhận, lưu giữ đầy đủ thông tin về khách hàng, phát hiện, kịp thời thông báo cho cơ quan công an về các biểu hiện nghi vấn; chỉ được sử dụng nhân viên làm việc từ đủ 18 tuổi trở lên, có đủ năng lực hành vi dân sự, không nghiện ma túy. Người đang bị điều tra, truy tố, xét xử, hoãn thi hành án... không được thuê.
Hàng quý, cơ sở phải gửi báo cáo, kèm theo thống kê danh sách cơ quan đã mua thiết bị, phần mềm ngụy trang dùng để ghi âm, ghi hình, định vị gửi cơ quan có thẩm quyền của Bộ Công an, Bộ Quốc phòng đã cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện về an ninh, trật tự. Khi sản phẩm bị hư hỏng phải tổ chức tiêu hủy.
Nghị định 66/2017 quy định:
Kinh doanh thiết bị, phần mềm ngụy trang dùng để ghi âm, ghi hình, định vị gồm: sản xuất, lắp ráp, vận chuyển, tồn trữ, mua bán, cho thuê, sửa chữa thiết bị, phần mềm ngụy trang dùng để ghi âm, ghi hình, định vị.
Thiết bị ngụy trang dùng để ghi âm, ghi hình là thiết bị ghi âm, ghi hình giấu trong đồ vật thông thường hoặc thiết bị ghi âm, ghi hình được giả dạng thiết bị, đồ vật thông thường.
Thiết bị ngụy trang dùng để định vị là thiết bị có tính năng xác định vị trí, mục tiêu được giấu trong thiết bị, đồ vật thông thường hoặc giả dạng thiết bị, đồ vật thông thường.
Phần mềm ngụy trang dùng để ghi âm, ghi hình, định vị là bất kỳ chương trình máy tính nào được tạo ra, giả dạng các phần mềm hệ thống, ứng dụng, tiện ích, công cụ khác hoặc được lập trình, viết thêm các mã lệnh vào các phần mềm hệ thống, ứng dụng, tiện ích hoặc phần mềm công cụ khác để bí mật quay phim, chụp ảnh, ghi âm, xác định vị trí của mục tiêu.
|
B.Hà