Đòi lại đất đã cho
Câu hỏi
Bà ngoại tôi có mua một ngôi nhà trên cả khu đất 200m2 từ trước cải cách ruộng đất, đã có tên trên bản đồ địa chính xã, chưa có sổ đỏ nhưng đã nộp thuế từ ngày ấy đến giờ. Năm ngoái, bác tôi có ý muốn về lập nhà từ đường để thờ cúng tổ tiên nhưng do hoàn cảnh khó khăn nên bà tôi đã đồng ý cho bác 60m2 đất ở góc vườn, không có giấy tờ thỏa thuận. Nhưng khi làm, bác tôi đã cố ý lấn đất, còn có dụng ý muốn chiếm cả khu đất cho dù bà tôi đã ngăn cản. Giờ bà tôi vắng nhà nên chỉ có mẹ tôi thường xuyên trông nom nhà cho bà. Đã nhiều lần xảy ra xô xát giữa gia đình bác tôi và mẹ tôi. Tôi muốn được tư vấn hướng giải quyết trong trường hợp này và liệu rằng bà tôi có thể đòi lại phần đất mà chúng tôi đã cho hay không?
Câu trả lời
Trong trường hợp của bạn nêu, bà của bạn có thể thu hồi lại phần đất mà bà bạn đã cho.
Chúng tôi xin tư vấn một số thủ tục để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của gia đình bạn như sau:
Thứ nhất, đối với 200m2 đất bà bạn đã mua từ trước cải cách ruộng đất, đã được đứng tên trên bản đồ địa chính xã, tuy chưa có sổ đỏ nhưng đã nộp thuế, thực hiện các nghĩa vụ tài chính về đất đầy đủ nên trường hợp gia đình bà bạn được xem xét cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất theo quy định tại điểm d khoản 1 Điều 50 Luật Đất đai năm 2003 đã được sửa đổi, bổ sung năm 2009. Theo đó: “1. Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất ổn định, được Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn xác nhận không có tranh chấp mà có một trong các giấy tờ sau đây thì được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất và không phải nộp tiền sử dụng đất... d) Giấy tờ chuyển nhượng quyền sử dụng đất, mua bán nhà ở gắn liền với đất ở trước ngày 15 tháng 10 năm 1993, nay được Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn xác nhận là đã sử dụng trước ngày 15 tháng 10 năm 1993..”. Về trình tự, thủ tục, hồ sơ giấy tờ để yêu cầu Ủy ban nhân dân cấp huyện cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất được thực hiện theo quy định tại Nghị định số 88/2009/NĐ-CP ngày 19/10/2009 về cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.
Thứ hai, sau khi được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất gia đình bạn có đầy đủ quyền của người sử dụng đất, bao gồm quyền được Nhà nước bảo hộ khi bị người khác xâm phạm đến quyền sử dụng đất hợp pháp của mình (khoản 5 Điều 105 Luật Đất đai 2003).
Thứ ba, xét về mặt hình thức của hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất của nhà bạn: Hình thức của hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất được quy định tại Điều 129 Luật Đất đai 2003, hợp đồng phải có văn bản cam kết tặng cho, tức là việc tặng cho phải được lập thành văn bản.
Như vậy, hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất của nhà bạn là chưa thực hiện đúng trình tự, thủ tục theo quy định của pháp luật dẫn đến hợp đồng có khả năng bị vô hiệu, do đó, gia đình nhà bà bạn có thể đòi lại phần đất 60m2 của mình.
Các văn bản liên quan:
Nghị định 88/2009/NĐ-CP Về cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất
Luật 13/2003/QH11 Đất đai
Trả lời bởi: Chuyên viên pháp lý - Viện Khoa học pháp lý